Zakres temperatury i wartości graniczne temperatury – czy te dwa parametry czujników ciśnienia czymś się różnią? Instynktownie odpowiedzielibyśmy: Tak! Pierwsze pojęcie odnosi się do przedziału, a drugie do granicy tegoż przedziału. Po głębszym zastanowieniu stwierdzam jednak, że ostatecznie oba pojęcia w odniesieniu do temperatury wyrażają to samo: Zarówno zakres jak i wartości graniczne zdefiniowane są przez wartość dolną i górną, np. 0 … 100 °C. Jednak odnośna norma wprowadza rozróżnienie pomiędzy oboma parametrami. Dlaczego?
Norma IEC 61987 określa dwie różne charakterystyki specyfikacji
Normą, na którą się powołuję jest IEC 61987. Dotyczy ona, między innymi, właściwości czujników cieczy, w tej kategorii mieszczą się też czujniki ciśnienia. Pod pojęciami „zakres” i „wartości graniczne” kryją się dwa różne parametry. W związku z tym zakres temperatur opisuje przedział, w którym muszą obowiązywać specyfikacje przyrządów – przede wszystkim dokładność. Z kolei wartości graniczne temperatury wyznaczają wartości minimalną i maksymalną, między którymi przyrząd może być użytkowany bez obawy o uszkodzenie, przy czym nie jest konieczne stosowanie się do jego specyfikacji.
To wszystko może wydawać się nieco pedantyczne, ma jednak sens z technicznego punktu widzenia. Wyjaśnijmy to sobie na przykładzie czujnika ciśnienia: Przyrząd ma dostarczać rzetelne wyniki pomiarowe w zakresie temperatury otoczenia 0 … 100 °C. Jednocześnie czujnik nie może ulec uszkodzeniu w temperaturze otoczenia od -20 °C do 0 °C. W tym zakresie nie musi jednak zapewniać dokładnych wyników pomiarów, a nawet wykonywać pomiarów.
Różnica pomiędzy zakresem temperaturowym a wartościami granicznymi temperatury jest prawdopodobna
Z początku brzmi to paradoksalnie, jednak dokładniejsza analiza ukazuje sens tego rozróżnienia. Elementy czujników ciśnienia, tj. rzeczywiste elementy pomiarowe, wykazują stosunkowo znaczący, często nieliniowy błąd temperaturowy. Bez zastosowanych dalszych środków wiarygodny pomiar ciśnienia byłby niemożliwy. Producent musi więc kompensować temperaturę, aby obniżyć błąd temperaturowy do akceptowalnego poziomu. Z ekonomicznego punktu widzenia ograniczenie do konkretnego zakresu temperaturowego jest uzasadnione, a nawet niezbędne.
Różnica pomiędzy zakresem temperatur a wartościami granicznymi temperatury dotyczy zarówno temperatury otoczenia, jak i temperatury medium. Stosowana jest również w przypadku innych charakterystyk specyfikacji, na przykład nadciśnienia.
Wnioski
Tak, w normatywnym świecie technologii czujników ciśnienia istnieje różnica między zakresem a wartością graniczną. Tak, takie rozróżnienie jest technicznie uzasadnione. Wątpię jednak, czy zwykły użytkownik, nieobeznany z normami, mógłby instynktownie wyjaśnić, o co w tym chodzi. Co nieuchronnie prowadzi do pytania, czy istnieje lepsze rozróżnienie językowe. Przyznam szczerze, że odpowiedź na to pytanie leży poza moim „zakresem”.
Uwaga
Dodatkowe informacje odnośnie czujników ciśnienia można znaleźć na stronie internetowej firmy WIKA. Jeżeli mają Państwo pytania, prosimy o zwrócenie się do osoby kontaktowej.
Przeczytaj również nasze artykuły
Co oznacza kompensacja temperatury lub zakres kompensacji temperatury w przypadku czujników ciśnienia?
Aktywna i pasywna kompensacja temperatury czujników ciśnienia
Współczynniki temperatury (TC) czujników ciśnienia